7 Nisan 2014 Pazartesi

Dışavurumculuk ( ekspresyonizm )

Doğanın olduğu gibi temsili yerine, duyguların ve iç dünyanın ön plana çıkarıldığı 20. yüzyıl sanat akımıdır. Bu akım "insanların en gizli yönlerini açığa vuran bir anlatım" olarak açıklanabilir. 

Ekspresyonizme göre şairin görevi dış dünyanın anlamsızlığına, ruhsuzluğuna sureti bir atılışla anlam kazandırmaktır. İyi bir sanatçı, bir nesneyi bütün somut ilişkilerinden ayırmak, onu çıplak ve yalnız olarak, bireysel zihnin katışıksız bir ürünü olarak incelemek durumundadır. Sanatçının kendi öz sezişini anlatım olarak adlandırılan ekspresyonizmi ilk olarak Almanlar kullanmıştır. Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra özellikle Alman resim ve sinemasında uygulanmıştır. Vincent Van Gogh bu akımın öncüsü kabul edilmektedir. Herwarth Waiden, Strindberg de bu akımın temsilcilerindendir. 

Bu akım, Empresyonizme kaşıdır. Empresyonizmde olduğu gibi dış dünyadaki izlenimleri aktarmak değil, insanın iç dünyasında doğan duyguları anlatmayı amaçlamıştır.


Ekspresyonizmin Temsilcileri
  • O'Neil
  • Kafka
  • Eliot
  • J. Joyce
Ekspresyonizmin Akımının Özellikleri
  • İnsanın iç dünyasına ait duygularını, yani ruhsal durumlarını anlatmak esastır.
  • Ekspresyonistler, kendi iç dünyalarına yöneldiklerinden iç gözleme büyük önem vermişlerdir.
  • Ekpresyonistler, bir nesneyi bütün somut ilişkilerinden ayırmak, onu çıplak ve yalnız olarak bireysel zihnin katışıksız bir ürünü olarak değerlendirmek istemişlerdir.
  • Dış âlemin anlamsızlığına, ruh ve anlam kazandırmayı düşünmüşlerdir.
  • Ekspresyonistler, sanatçının görevinin, insanın öz derinliğine inmek olduğunu ve özün kavranması için de aklın kontrolünde olmamak gerektiğini belirtmişlerdir.
  • Bu akımda çelişmelerin ruhsal durumu, bozguncu renkler, garip biçimlerle haykırışlar yer alır.
  • Bozulmuş çizgi ve şekiller, abartı renkleri ile duygusal bir iz bırakmayı hedefler.
  • Ekspresyonist bir sanat eserini yorumlarken çizgilerin, renklerin kullanımına dikkat edilmelidir. Sivri ve keskin çizgiler, kırmızı ve tonları öfkeyi ön plana çıkarırken, dairesel oluşumlar, mavi ve tonları daha çok sakinliği vurgulamaktadır.